Elk boek jezelf vernieuwen, hoe doe je dat?
Als ik aan mensen vertel dat ik redacteur ben, krijg ik vaak de vraag: ‘Oh, schrijf je boeken?’ Nee, de auteur schrijft het boek, de redacteur redigeert het boek. Redigeren kan vele vormen aannemen. Natuurlijk haal ik een dt-fout weg als ik hem zie, maar mijn werk richt zich vooral op het samen met de auteur beter maken van het boek: plot, personages, spanningsboog, thema’s, geloofwaardigheid, structuur, stijl… En soms zelfs het houden van overzicht over een heel oeuvre.
De band tussen auteur en redacteur is een hele innige. Als ik rode strepen door je manuscript ga zetten, moet je me immers wel aardig vinden. Een goed voorbeeld van die innige band is mijn samenwerking met bestsellerauteur Jeroen Windmeijer. Jeroen publiceert sinds zijn tweede boek bij ons (elke redacteur mist weleens een bestseller). En hoewel Jeroens boeken altijd zullen draaien om thema’s als religie en geschiedenis, kunnen we niet elk jaar hetzelfde boek in de winkel leggen. Elk boek jezelf vernieuwen, hoe doe je dat?
Verandering van perspectief
De eerste trilogie van Jeroen, de Leidse trilogie, draait om dezelfde universitair docent. Ook wordt in elk boek hetzelfde detectiveduo op de zaak gezet. Dat is leuk omdat het zo herkenbaar is, maar als de boeken zich een aantal jaar na elkaar afspelen, ben je op een gegeven moment ook ‘uitgespeeld’ met een personage. De daaropvolgende trilogieën hebben daarom andere hoofdpersonen, al komen de docent en de detectives heus nog weleens om de hoek kijken, voor de echte liefhebber.
Verandering van setting
Je hoeft niet lang te raden waar de Leidse trilogie zich afspeelt. Leiden is Jeroens thuisstad, en daarom een dankbare basis voor zijn boeken. Maar je kunt de achtervolgingen niet elke keer in dezelfde straten laten plaatsvinden. Daarom volgden na de Leidse trilogie ook de Zuid-Amerikatrilogie en de Delftse trilogie. Nieuwe onontdekte plekken waar – zoals bij Jeroens oeuvre past – nieuwe historische mysteries worden ontrafeld.
Verandering van invalshoek
Religie en historie passen bij Jeroen. Zijn boeken zullen altijd licht werpen op een onopgelost raadsel uit de geschiedenis en zullen altijd een sterke connectie met het religie hebben. Maar Jeroen is veelzijdig. Zijn Zuid-Amerikatrilogie bevat bijvoorbeeld ook elementen uit natuurgodsdiensten, in Het Pauluslabyrint komt een voorchristelijke godsdienst voor, en voor zijn geschenkboek voor de Zeeuwse boekenweek dook Jeroen in de verering van de Zeeuwse godin Nehalennia. Ook schreef Jeroen de ‘sterkevrouwentrilogie’ met cultuurhistoricus Jacob Slavenburg, over de godin Isis en de Bijbelse Eva en Maria Magdalena.
Het klinkt redelijk afgekaderd: elk jaar een thriller over de witte vlekken in de geschiedenis. Maar juist daarom is het zo knap als een schrijver zich steeds kan vernieuwen. En waar ik dan als redacteur het meest van kan genieten, is verrast worden door de auteur. Ik weet meestal in grote lijnen waar een verhaal over zal gaan, maar ook ik zit me tijdens het lezen te verbazen (en te googelen om erachter te komen dat er toch weer meer waarheid in zit dan ik dacht).
Zo heeft Jeroen voor zijn nieuwste trilogie niet alleen een nieuwe stad uitgekozen (Delft), maar ook licht geworpen op twee historische figuren die we allemaal kennen, maar waarvan we stiekem heel veel niet weten. In De schaduw van Vermeer poneert Jeroen de theorie dat de beroemde schilder Johannes Vermeer helemaal niet lijkt te zijn wie wij denken dat hij was. En in De wraak van Balthasar, over de moordenaar van onze Vader des Vaderlands, Willem van Oranje, blijkt dat de tegenstelling goeierik-slechterik helemaal niet zo zwart-wit is als we altijd dachten.
En dat is waarom ik elke keer met zoveel plezier aan een nieuw boek werk. Wij redacteuren zorgen voor een goedverzorgd oeuvre, waarin de lezer telkens krijgt wat hij graag wil. Maar het zijn onze geliefde auteurs die zich elke keer weer vernieuwen, die telkens laten zien dat ze nóg een stapje verder kunnen dan hun vorige boek. En jij, lezer, welke ontwikkeling zie jij in Jeroen Windmeijers werk?
Benieuwd geworden naar De wraak van Balthasar of Jeroen Windmeijer? Lees hier meer!